فرازهای از بیان های امام خمینی (ره) در باب «صبر»

«صبر کلید ابواب سعادات و سر منشأ نجات از مهالک است. بلکه صبر بلیّات را بر انسان آسان مى‏کند و مشکلات را سهل مى‏نماید و عزم و اراده را قوّت مى‏دهد و مملکت روح را مستقل مى‏نماید. و جزع و بیتابى علاوه بر عارى که خود دارد و کاشف از ضعف نفس است، انسان را بى‏ثبات و اراده را ضعیف و عقل را سست مى‏کند. جناب محقق خبیر خواجه نصیر، قدّس اللّه سرّه، فرماید: و هو (أى الصّبر) یمنع الباطن عن الاضطراب، و اللّسان عن الشّکایه، و الأعضاء عن الحرکات الغیر المعتاده. «۲» یعنى «صبر جلوگیرى کند باطن را از بیتابى، و زبان را از شکایت، و اعضا را از کارهاى خلاف عادت.» و بعکس انسان غیر صابر باطن و قلبش مضطرب و وحشتناک است و دلش لرزان و متزلزل است. و این خود بلیّه‏اى است فوق بلیّات و مصیبتى است بالاترین مصیبتها که سربار انسان مى‏شود و راحتى را از انسان سلب مى‏کند. اما صبر تخفیف مى‏دهد مصیبت را، و قلب غالب مى‏شود بر بلیّات و اراده قاهر مى‏شود بر مصیبات وارده. و همین طور انسان غیر صابر و بى‏شکیب زبانش به شکایت پیش هر کس و ناکس باز شود، و این علاوه بر رسوایى پیش مردم و معروفیت به سست عنصرى و کم ثباتى و افتادن از نظر خلق، پیش ملائکه اللّه و در درگاه قدس ربوبیت از ارزش مى‏افتد. بنده‏اى که نتواند یک مصیبت که از حق و محبوب مطلق به او مى‏رسد تحمل کند، و انسانى که از ولى نعمت خود، که هزاران هزار نعمت دیده و همیشه مستغرق نعمتهاى اوست، یک بلیّه دید زبان به شکایت پیش خلق گشود، چه ایمانى دارد و چه تسلیمى در مقام مقدس حق دارد؟ پس درست است که گفته شود کسى که صبر ندارد ایمان ندارد.
اگر تو به جناب ربوبى ایمان داشته باشى و مجارى امور را به ید قدرت کامله او بدانى و کسى را متصرف در امور ندانى، البته از پیشامدهاى روزگار و از بلیّات وارده شکایت پیش غیر حقّ تعالى نکنى، بلکه آنها را به جان و دل بخرى و شکر نعم حق کنى».

منبع: شرح چهل حدیث، فصل «در نتایج صبر است» ، ص : ۲۶۳