به تعبیر امام خمینی، فطرت انسان در اصل، با «حقایق ایمانیّه و امور حقّه» تناسب دارد، یعنی ایشان ذات آدمی را مثبت و نورانی توصیف می کند اما از این مهم نیز نباید غافل بود که همین فطرت می تواند منشاء شرور و شقاوتها باشد. آدمی با تعلّق یافتن به عالم مادّه و به تبعیّت از هوای نفس در شؤون سه­گانه شهوت و غضب و وهم (شیطنت) محجوب گشته و بالنتیجه شرور و شقاوتها رخ می­دهند؛ اینجاست که نور فطرت خاموش شده و «هیچ یک از معارف الهیه، اخلاق فاضله و اعمال صالحه» در آدمی بروز نمی­کند (امام خمینی،۱۳۷۵: ۱۶۹و۱۱۴).