امام خمینی معتقد است لبّ انسان و مناط انسانیّت «روح» انسان و «نفس ناطقه» اوست (امام خمینی، ۱۳۵۷، ج۶: ۲۴۶). در جای دیگر «قلب» انسان و «بصیرت» او را ملاک انسان بودن برمی شمارد (همان، ج۸: ۴۶۲). امام خمینی، جهت تجرّدی ذات انسان را کمال بعد جسمانی او به شمار می آورد (اردبیلی، ۱۳۸۵، ج۳: ۲۶۰)؛ یعنی ایشان از جهت تجردی و غیرمادی انسان به «کمال» یاد می­کند و معتقد است این کمال با فاصله گرفتن از افق طبیعت حاصل می­شود.

از آنچه گفته شد، اهمیت بُعد روحی انسان در آرای امام خمینی روشن می شود. در مواضع مختلفی از آثار ایشان وابستگی به بُعد جسمانی و مادی آدمی مذمت شده و تربیت روحی در اولویت قرار می گیرد.